بررسی فعل مركب در فارسي گفتاري معيار و بررسی نظريه تتا فعل مركب فارسي گفتاري معيار|30009329|hsu34031057|بررسی فعل مركب در فارسي گفتاري معيار و بررسی نظريه تتا فعل مركب فارسي گفتاري معيار
نمونه ای دیگر از بهترین فایل ها با عنوان بررسی فعل مركب در فارسي گفتاري معيار و بررسی نظريه تتا فعل مركب فارسي گفتاري معيار آماده دریافت می باشد.

⚡دانلود

چكيده

مقوله فعل مركب از جالب ترين، ظريفترين و در عين حال پيچيده ترين بخش هاي پژوهش هاي نحوي است كه توجه بسياري از دستور نويسان و زبان شناسان را معطوف به خود نموده است. در اين مختصر نگارنده بر آن است كه ضمن بررسي جديدترين تحليل ها از فعل مركب فارسي، بسامد وقوع فعل مركب در زبان فارسي گفتاري معياررا تعيين نمايد، براساس نظريه تتا به بررسي ساخت موضوعي فعل مركب فارسي گفتاري معيار بپردازد تحليلي آماري از آن به دست دهد.

1 مقدمه

دستور نويسان و زبان شناسان ايراني وغير ايراني توجه ويژه‌اي به مقولة فعل مركب در زبان فارسي داشته اند و هر يك ضمن از اينكه آن را توصيف و طبقه بندي نموده اند، معياري نيز براي متمايز ساختن آن از فعل ساده ارائه داده اند. از تحليل هاي فعل مركب فارسي در حيطة دستور سنتي مي توان به تحليل خيامپور (1352/62) ، عماد افشار (1372/8 126) ، نوبهار ( 1372، 162 159) خانلري (1373، 8 176) و لمبتون (1984، 93 84 ) اشاره كرد.

در سال هاي اخير در پي پيشرفت هايي كه در علم زبان شناسي در سطح جهاني صورت گرفته است و همسو با دستاوردهاي نوين زبان شناختي در حيطة نحو و ساختواژه، تحليل هاي ارزنده اي نيز از فعل مركب فارسي ارائه شده است. از جمله اين تحليل ها مي توان از تحليل محمود كريمي (1992)، كريمي (1996) ، دبير مقدم ( 1376) و زاهدي (1380) نام برد كه هر يك با گرايشي متفاوت از ديگري به توصيف فعل مركب فارسي پرداخته اند.

اين پژوهش بر آن است با بررسي و كنكاش در تحليل هاي فوق به تعريفي جامع، شفاف و منسجم از فعل مركب دست يابد و سپس با اين فرض كه فعل مركب در فارسي گفتاري معيار بسيار بيشتر از فعل ساده بكار مي رود به بررسي پيكرة جمع آوري شده بپردازد. همچنين داده هاي پيكره حسب نظرية تتا در چارچوب نظريه حاكميت و مرجع گزيني و همسو با محمد ابراهيمي ( 1382 ب) طبقه بندي و بسامد هر يك در فارسي گفتاري معيار محاسبه مي گردد. در پايان يافته هاي پژوهش را ذكر نمايد و پيامدهاي نظري و كاربردي آنها را برشمارد.

3 تحليل هاي فعل مركب فارسي در حيطة دستور سنتي

زبان شناسان بسياري در حيطة دستور سنتي به بررسي فعل مركب فارسي پرداخته اند كه در اين قسمت به بررسي چند نمونه از اين آثار بسنده مي گردد:

خانلري در كتاب دستور زبان فارسي ( 1373/8 176) فعل هاي فارسي را از نظر ساختمان به سه گونه ساده ، پيشوندي و مركب تقسيم مي كند و فعل مركب را فعلي مي داند كه از تركيب يك اسم يا صفت با يك فعل پديد آمده است. وي (1365، ج2، 8 127) مي نويسد «‌اطلاق فعل مركب به اين گونه كلمات از آن جهت است كه از مجموع آنها معني واحدي دريافت مي شود. « به باور خانلري در صورتي كه هر يك از اجزاء معني مستقل و اصلي خود را حفظ كرده باشند ديگر نمي توان آن را فعل مركب دانست. ليكن حسب داده هاي زبان فارسي علاوه بر اسم يا صفت، مقوله هاي ديگر نحوي نيز مي توانند به عنوان عنصر غيرفعلي در ساخت فعل مركب شركت كنند و ديگر اينكه حتي با در نظر گرفتن معيار معنا شناختي فوق براي تشخيص فعل مركب مي‌توان فعل پيشوندي را نيز زير عنوان فعل مركب لحاظ كرد.

نوبهار (1372، 161 159) فعل را از نظر ساخت به سه دسته ساده، پيشوندي و گروهي تقسيم مي كند و فعل مركب را به همراه فعل مركب پيشوندي و عبارات فعلي، زيربخش فعل گروهي مي داند.

اين تحليل نيز عليرغم گسترده بودن تقسيم بندي دقيقي از فعل مركب به دست نمي دهند و پاسخگويي مسايل متفاوت مطرح در اين زمينه نيست.

2 شيوه پژوهش

براي انجام اين پژوهش ابتدا پيكرة زباني در زبان فارسي گفتاري معيار جمع آوري گرديد زبان معيار همسو با صادقي (1362) زبان درس خواندگان در نظر گرفته شد كه در راديو و تلويزيون نيز به كار رود و در آموزش زبان به خارجيان مورد استفاده قرار مي گيرد. لذا در ابتداي امر مدت زمان 150 دقيقه مصاحبه هاي تلويزيوني با اساتيد دانشگاه كه هر روزه در برنامه هاي مختلف تركيبي از شبكه هاي مختلف پخش مي گرديد ضبط شد. مدت زمان هر مصاحبه به طور ميانگين 13 دقيقه منظور گرديد . پس از ثبت داده هاي گفتاري آنها را مورد تجزيه و تحليل آماري قرار داده ايم.

4 تحليل هاي نوين از فعل مركب فارسي

دبير مقدم (1376) با ديدگاهي ساختواژي نشان داده است كه فعل هاي مركب فارسي حاصل دو فرايند عمده تركيب و انضمام هستند كه هر يك از زيرمجموعه هايي را شامل مي شوند. فعل هاي مركب حاصل از فرايند تركيب عمدتاً يك عنصر غيرفعلي يا يك عنصر غيرفعلي مطابق زير بدست مي آيد:

الف اسم و فعل ( دلخور بودن، دلخور شدن، دلخور كردن)

ب گروه حرف اضافه اي و فعل ( به دنيا آمدن)

ت قيد و فعل (برانداختن، پس دادن)

ث اسم مفعول و فعل كمكي مجهول ساز( كشته شدن، گفته شدن)

در فرايند انضمام نيز يا گروه حرف اضافه اي با از دست دادن حرف اضافه به فعل منضم م يشود و يا مفعول صريح شانه هاي دستوري خود را از دست مي دهد و به فعل منقسم مي گردد كه چنين اسمي غيرارجاعي و فاقد حالت دستوري است. وي خاطر نشان كرده است كه افعال حاصل از فرايند انضمام در هر دو صورت افعال مركب لازم هستند.

ليكن محمد ابراهيمي (1382) الف تمامي افعال مركب حاصل از انضمام مفعول صريح را فعل مركب انضمامي نمي داند. وي بر پايه نظريه گفتمان بنياد هاپر و تامپسون (1980) استدلال كرده است كه در زبان فارسي معيار فعل مركب انضمامي زماني وجود خواهد

جزییات بیشتر📜